Prawa dziecka

Tekst:
Prawa człowieka

 

Po raz pierwszy prawa dzieci ujęto w Deklaracji Genewskiej w 1924 r., natomiast pełny ich zbiór został zapisany w Konwencji o Prawach Dziecka przygotowanej przez Organizacje Narodów Zjednoczonych w 1989 r. Prawa zawarte w Konwencji można podzielić na :

* prawa osobiste - to te, które przysługują każdemu człowiekowi dlatego właśnie, że jest człowiekiem. Nikt ich ludziom nie daje i nikt ich nie może odebrać.
* prawa socjalne - to prawa, które są wynikiem umowy miedzy obywatelem a państwem.
* prawa polityczne - pełne prawa polityczne przysługują po ukończeniu 18 lat, jednak Konwencja przyznaje dzieciom prawo do stowarzyszania się w organizacjach i klubach.

W Konwencji nie zapomniano o prawach specjalnych:

* dla dzieci należących do mniejszości narodowych - mają one prawo do uczenia się ojczystego języka, religii, własnej kultury.
* dla dzieci sprawnych inaczej istnieje prawo do szczególnej opieki lekarskiej i możliwie najlepszych warunków życia i nauki.
* dla sierot istnieje prawo do innej, zastępczej rodziny lub opieki państwa.
* dla dzieci, którym zdarzyło się popełnić przestępstwo istnieje prawo łagodniejszego traktowania niż dorosłych przestępców.

PRAWO DO ŻYCIA I ROZWOJU

PRAWO DO WYCHOWANIA W RODZINIE

PRAWO DO NAZWISKA

PRAWO DO SWOBODY MYŚLI, SUMIENIA I WYZNANIA

PRAWO DO PRYWATNOŚCI

PRAWO DO TAJEMNICY KORESPONDENCJI

PRAWO DO NAUKI

PRAWO DO ŻYCIA BEZ PRZEMOCY

PRAWO DO STOWARZYSZANIA SIĘ

ZASADA POSZANOWANIA GODNOŚCI

Nie można mówić o prawie do godności, gdyż godność po prostu mamy i nikt nie może nam jej dać lub odebrać. Każdy człowiek ma wrodzone poczucie dumy, honoru osobistego - nikt nie lubi być źle traktowany, poniżany, wyśmiewany czy w jakikolwiek sposób obrażany. Każdy człowiek ma prawo do ochrony przed poniżającym i okrutnym traktowaniem, które narusza jego poczucie godności.

ZASADA RÓWNOŚCI

Ludzie nie rodzą się lepsi lub gorsi, jako ludzie są równi - co nie znaczy jednakowi. Dlatego podobnie jak w przypadku godności nie mówimy o prawie do równości. Kiedy mowa jest o równym traktowaniu przez prawo to chodzi o jednakowe prawa dla ludzi niezależnie od tego czy są bogaci czy biedni, czarni czy biali, mężczyźni czy kobiety. Prawo do równego traktowania (przez prawo) nie oznacza, że wszyscy muszą mięć takie same uprawnienia. Są sytuacje gdy niektórym ludziom przysługują prawa specjalne, np. ludziom niepełnosprawnym. Uprawnienia te służą wyrównywaniu szans dla tych, którym z różnych względów trudniej jest żyć. Świadomość własnych praw, możliwości i ograniczeń, oraz norm regulujących zachowania ma bardzo duże znaczenie dla społecznego rozwoju dziecka. Uczenie przestrzegania praw innych ludzi i radzenia sobie w sytuacji naruszania praw własnych jest elementem przygotowania do życia w demokratycznym społeczeństwie. Nie będzie rzeczą naganną, jeżeli dzieci naucza się wymagać od dorosłych respektowania swoich praw, praw przysługujących każdemu człowiekowi, nawet temu małemu.

«